شاید طی طراحی سایت تون در مورد پرونده انحصارگرایی گوگل شنیده اید اما نمیدونید که داستان این اتفاق چیه؟ توی این مطلب میخوایم این مورد رو بررسی کنیم و شما رو از تاریکی برهانیم! وزارت دادگستری آمریکا اعلام کرده که میخواد از گوگل شکایت کنه و یکی از بزرگترین پروندههای ضدانحصار توی چند دهه اخیر رو راه بندازه. یعنی وزارت دادگستری میخواد ببینه که آیا گوگل قوانین رو زیر پا گذاشته و از قدرتش توی بازار سوءاستفاده کرده یا نه. در ادامه همراه این مقاله ی جذاب جرگه باشید.
آنچه در این مقاله مطالعه میکنید :
پرونده انحصارگرایی گوگل
این شکایت رسمی که از مدتها پیش تحلیلگران انتظارش رو داشتن، گوگل رو متهم میکنه که با داشتن سهم بزرگ از بازار، قراردادهای ناعادلانهای به شرکتهای تأمینکننده و رقباش تحمیل کرده. وزارت دادگستری معتقد هست که این رفتار گوگل به ضرر رقابت توی بازار تموم شده و حالا میخواد جلوی این روند رو بگیره.
یادتون باشه که وزارت دادگستری آمریکا توی دهه ۹۰ میلادی هم مایکروسافت رو به دادگاه کشوند و اون شرکت رو جریمه سنگینی کرد. حالا این پروندهی جدید علیه گوگل هم میتونه به همون اندازه بزرگ و مهم باشه.
طبق آمار، وزارت دادگستری بیش از ۱۶ ماهه که روی گوگل تحقیق میکنه و بعد از این مدت، بالاخره به مدارکی رسیده که گوگل رو به دادگاه بکشونه. البته این شکایت شروع ماجراست و هنوز کار به پایان نرسیده. وزارت دادگستری آمریکا یه اطلاعیه منتشر کرده که توش درباره نقض قوانین ضدانحصار توسط گوگل توضیح داده، ولی هنوز چیزایی هست که در مورد این پرونده نمیدونیم.
وزارت دادگستری آمریکا شکایتی علیه گوگل ثبت کرده و توی این شکایت، گوگل رو به رفتارهای ضد رقابتی متهم کرده. توی این پرونده، گفته شده که گوگل با شرکتهای دیگه قراردادهایی بسته که اونها رو محدود میکنه و بهاینترتیب تونسته توی بازار جستجو بیشترین سهم رو به خودش اختصاص بده. یکی از اتهاماتی که به گوگل وارد شده، اینه که از قدرتش در بازار سوءاستفاده کرده تا نذاره رقبای جدید و کوچیکتر رشد کنن و تبدیل به رقیب جدی براش بشن.
این شکایت بیشتر روی فعالیتهای گوگل توی بازار موتورهای جستجو تمرکز داره؛ یعنی همون جایی که گوگل از طریقش تبلیغات رو مدیریت میکنه. وزارت دادگستری اشاره کرده که گوگل برای بیش از یک دهه توی این حوزه رفتار انحصارگرایانه داشته. بهطور مشخص، گوگل با بستن قراردادهای خاص، کانالهای توزیع رو برای رقبا بسته و نذاشته اونها بتونن رقابت کنن.
شاید برای شما جالب باشه که بدونید در شکایت وزارت دادگستری آمریکا گفته شده که گوگل هر سال میلیاردها دلار به شرکتهای مختلف پرداخت میکنه. این شرکتها شامل تولیدکنندگان معروف گوشیهای هوشمند مثل اپل، الجی، موتورولا و سامسونگ هستن، و همینطور اپراتورهای بزرگ مخابراتی مثل ورایزن، T-Mobile و AT&T، و توسعهدهندگان مرورگرهایی مثل فایرفاکس، اپرا و UCWeb. گوگل این پولها رو میده تا مطمئن بشه که توی همه این دستگاهها و سرویسها، موتور جستجوی خودش بهعنوان پیشفرض تنظیم شده باشه.
یکی از دلایل اصلی گوگل برای پرداخت این پولها اینه که نذاره موتورهای جستجوی دیگه با رقبای گوگل قرارداد ببندن و در نهایت باعث رکود گوگل بشه. وزارت دادگستری ادعا کرده که توی بعضی از این قراردادها ذکر شده که شرکتها باید یه سری از اپلیکیشنهای گوگل، مثل اپلیکیشن جستجوی این شرکت، رو توی جایگاههای اصلی سرویسها یا دستگاههای خودشون قرار بدن. این کار باعث میشه که احتمال دیده شدن و استفاده از اپلیکیشنهای گوگل بیشتر بشه.
امروزه موتورهای جستجوی دیگری مثل داک داک گو و مایکروسافت بینگ هم وجود دارن، اما وزارت دادگستری میگه که گوگل بهقدری بزرگه و رفتارهای ضد رقابتی انجام داده که بدون کمک نهادهای نظارتی، پایین آوردن گوگل از صدر جدول موتورهای جستجو تقریباً غیرممکنه و کاری از دست کسی برنمیاد. وقتی وزارت دادگستری این شکایت رو ثبت کرد، گوگل در پاسخ گفت که این شکایت پر از ایراد هست و کمکی به مشتریها نمیکنه.
اما اگه به شکایت وزارت دادگستری نگاه کنیم، میبینیم که هدف اصلی اون مشتریها نیستن، بلکه تمرکز بیشتر روی رقباست و مهمه که هیچ رقیبی جلو نزنه. توی این شکایت هیچ اشارهای به این نشده که ما بهعنوان کاربر چه ضررهایی از رفتارهای گوگل میبینیم. بیشتر به این پرداخته که انحصار گوگل چطور به کسبوکارهای دیگه در دنیای دیجیتال آسیب زده و میزنه و چطور میشه از این اتفاق جلوگیری کرد.
جزئیات پرونده انحصارگرایی گوگل
اول فکر میکردیم که وزارت دادگستری قصد داره به طور کامل به همهی کارهای گوگل در پروندهی ضدانحصار بپردازه، اما ظاهراً تمرکزش فقط روی بخش جستجوی گوگل هست. گوگل در حوزههای دیگهای هم فعالیت داره و قبلاً خیلیها از رفتارهای این شرکت در زمینههای دیگه انتقاد کردن. با این حال، به نظر میاد وزارت دادگستری فقط میخواد روی بخش جستجوی گوگل زوم کنه.
اوایل همین ماه، کمیتهی قضایی مجلس نمایندگان آمریکا گزارشی منتشر کرد و گفت که مدارک نشون میده گوگل نهتنها از قدرتش در بازار جستجو سوءاستفاده کرده، بلکه در بازار تبلیغات آنلاین هم همین کار رو کرده. توی این گزارش به وضوح اشاره شده که شرکتهای بزرگ فناوری مثل گوگل، اپل، فیسبوک و آمازون از قدرت زیادشون در بازار به نفع خودشون استفاده میکنن. کمیته قضایی مجلس میگه که گوگل برای رسیدن به جایگاه فعلی، بارها شرکتهای کوچیکتر رو خریده و در مورد جزئیات این خریدها خیلی شفاف نبوده.
پاسخ گوگل به این پرونده
وکیل ارشد گوگل، «جان اشمیتلین»، سعی کرد در دادگاه، اهمیت اینکه گوگل به عنوان موتور جستجوی پیشفرض روی دستگاهها نصب شده رو کمتر از چیزی که هست نشون بده. او ادعا کرد که مردم راههای مختلفی برای استفاده از اینترنت و سرویسهای دیگه دارن و فقط به گوگل وابسته نیستن.
اشمیتلین دلایل مختلفی رو برای اینکه چرا موتور جستجوی بینگ مایکروسافت محبوبیت نداره مطرح کرد و گفت که شرایط فعلی بازار به خاطر قراردادهای گوگل با شرکتهایی مثل اپل نیست. گوگل هم بارها در جواب اتهامات وزارت دادگستری گفته که موتور جستجوی ما فقط بخشی از یک شبکه بزرگتر از سرویسها مثل تیکتاک و آمازون هست که کاربران برای دسترسی به اطلاعات و محصولات مختلف از اونها استفاده میکنن.
قاضی این پرونده، «آمیت مهتا»، در نهایت تصمیم گرفت که چه اتفاقی برای گوگل بیفته. در این دادگاه هیئت منصفهای وجود نداره و قاضی در روز اول سعی کرد هر دو طرف رو به چالش بکشه و ازشون خواست درباره موضوعات مختلف توضیح بدن.
مثلاً، وقتی وکیل گوگل گفت که کاربران میتونن به راحتی مرورگر خودشون رو تغییر بدن و از مرورگر پیشفرض دستگاهها استفاده نکنن، قاضی ازش پرسید که واقعاً چند نفر این کار رو میکنن؟ اشمیتلین جواب داد که آمار دقیقی در این مورد وجود نداره.
پیشبینی میشه که حکم این دادگاه در نهایت در سال 2024 صادر بشه. خیلیها این دادگاه رو با پرونده معروف وزارت دادگستری علیه مایکروسافت در سال 1998 مقایسه میکنن، که اون زمان میخواستن مایکروسافت رو به شرکتهای کوچیکتر تقسیم کنن. ولی در نهایت اون حکم برگشت و طرفین به توافق رسیدن که راههای دیگهای رو امتحان کنن.
چه سرنوشتی در انتظار گوگله؟
ممکن هست از خودتون بپرسید که آیا گوگل ممکن هست تجزیه بشه یا نه؟ راستش، هیچ چیزی غیرممکن نیست. پیشبینی دقیق آینده واقعاً سخت هست. ممکنه گوگل تحت فشار وزارت دادگستری مجبور به تغییراتی بشه، یا شاید هم هیچ اتفاق خاصی نیوفته و گوگل تبرئه بشه. مسئولان وزارت دادگستری هرگز به صراحت نگفتن که قصد دارن گوگل رو تجزیه کنن، اما این احتمال رو هم رد نکردن.
پروندهای که وزارت دادگستری تنظیم کرده، خیلی کلی و مبهم هست. وزارت دادگستری از دادگاه میخوان که گوگل رو مجبور کنه تا رفتارهای ضدرقابتیاش رو متوقف کنه و برای جبران خسارتهایی که به رقبا وارد کرده، طرحی ارائه بده. آنها از عبارتی به نام “اصلاح ساختاری” استفاده کردن که به معنی تغییرات جدی در ساختار گوگل هست و ممکنه حتی به تجزیه بخشهایی از شرکت منجر بشه.
پرونده انحصارگرایی گوگل ممکن هست که امسال به نتیجه برسه و کسی نمیدونه چه اتفاقی بر سر این کمپانی بزرگ خواهد افتاد. امیدواریم از خوندن این مطلب لذت برده باشید؛ بنظر شما چه اتفاقی میوفته؟
